De waterpoloafdeling van ZV Noordkop telt ca. 160 actieve leden. Thuiswedstrijden worden gespeeld in zwembad "het Heersdiep". Het eerste mannen team komt uit in eerste klasse van de Regio 3. Alle andere teams komen uit in de district competitie van Noord Holland.

​
foto zwembad binnenhaven 1925.

 Hoewel er in het verre verleden en zelfs vandaag de dag nog nauwe samenwerking bestaat tussen “burgerzwemverenigingen” en “de Marine Zwemvereniging Zeemacht” is dit naar mijn mening niet van invloed geweest op de samenstelling en oprichtingsdatum van de “burgerzwemverenigingen”.

Als referentie werden door mij gebruikt opgevraagde stukken bij de KNZB en boeken van de heer H.W. Wildenberg alsmede een persoonlijk gesprek met hem. Deze boeken betreffen een overzicht van alle uitgebracht krantenartikelen, notulen van vergaderingen, met betrekking tot de zwemvereniging de Helderse Bruinvissen van 1 september 1935 t/m 1 juni 1971. Met betrekking tot deze boeken kan worden gesteld dat deze van zeer hoog historisch belang zijn voor het ontstaan en de ontwikkeling van de zwemsport in Den Helder.

Deze zullen dan ook na mijn onderzoek, overeenkomstig de wens van de heer Wildenberg, worden overgedragen aan de Helderse Historische Vereniging.

H.A.V.
Op 14 november 1936 werd in Den Helder de Helderse Atletiek Vereniging (H.A.V.) opgericht. Deze vereniging had tot doel de bevordering van de belangstelling en de beoefening van atletiek, basketball, volleybal, handbal en de sport in het algemeen. De statuten van deze vereniging werden goedgekeurd bij Koninklijk besluit d.d.
6 februari 1968 (nr. 40) en werden gepubliceerd in de bijlage van de Nederlandse Staatscourant van donderdag
11 april 1968 (nr. 73). (de oprichting van deze vereniging, zonder zwemsport, werd later begin jaren ‘70 van belang voor  het voortbestaan van de zwemsport in Den Helder en Anna Paulowna).

DE FRISCHE MORGEN EN HZV HET MARSDIEP
Mijn onderzoek gaat terug naar 1 september 1935. Op die datum bestonden er twee (burger) zwemverenigingen in Den Helder. Dit waren:

• Zwemclub Frissche Morgen (afgekort: F.M.);

• Helderse Zwemvereniging (afgekort: HZV).

HZV Marsdiep
Binnen de HZV bestond een groep mensen die zich bezig hielden met de beoefening van Waterpolo en Wedstrijdzwemmen. Zij noemden zich de “Bruinvisschen”. In krantenartikelen uit de jaren ’30 worden zij bij wedstrijdverslagen wisselend HZV of Bruinvisschen genoemd. Officieel waren zij spelers van HZV.

SPORTCLUB DE FRISSCHE MORGEN
In de periode voor 1 september 1935 waren ook binnen de leden van de zwemclub Frissche Morgen mensen die zich bezig hielden met de beoefening van Waterpolo en Wedstrijdzwemmen. Deze leden besloten tot de oprichting van een aparte sportclub binnen de zwemclub Frissche Morgen. De Zwemclub Frissche Morgen had niet de doelstelling om in wedstrijdverband de zwemsport te beoefenen.

Met betrekking tot de zwemclub Frissche Morgen is mij niet van enige officiële status gebleken in de zin van Statuten, Huishoudelijk Reglement en aansluiting bij de K.N.Z.B.

Oprichting Sportclub Frissche Morgen
Op zondag 1 september 1935 werd de Sportclub Frissche Morgen opgericht als onderafdeling van de Zwemclub Frissche Morgen in Den Helder. De oprichtingsvergadering vond plaats in het clubgebouw van de Frissche Morgen op de dijk in Den Helder. Bij de oprichting bestond de sportclub uit 40 leden (mannen en vrouwen).

Hier ziet u de dames en heren van ZWEMCLUB "de "Frissche Morgen". Links met zijn armen over elkaar staat boswachter Hendrik Hagen in zijn jonge jaren. Ik geloof dat mijn oma toen zelf een badpak had gebreid. (http://www.denhelder-donkereduinen.nl/zwemclub.htm)

​

De Sportclub Frissche Morgen stelde zich tot doel

• het trainen in de diverse zwemslagen voor Wedstrijdzwemmen;
• het Polospel te perfectioneren;
• aansluiting der sportclub aan de K.N.Z.B.

De eerste bestuur van Sportclub Frissche Morgen
bestond uit

• Voorzitter: dhr. de Graaf;
• Secretaris: mej. Kerkhoff;
• Penningmeester: dhr. de Ridder;

• Commissaris: dhr. Boogaard;
• Commissaris mej. Verhage.

Verder werd er een kascontrolecommissie en een Technische commissie benoemd. Contributie: De leden betaalden een inleggeld van fl. 0,50 en vanaf 1 juni 1936 een contributie van fl. 0,10 per week.

Statuten en Huishoudelijk Reglement
Op zondag 8 september 1935 werd een vergadering gehouden in café “Centraal” in Den Helder. In deze vergadering werden de Statuten en het Huishoudelijk Reglement goedgekeurd door de aanwezige 43 leden. Tijdens deze vergadering werd besloten om deze Statuten en het Huishoudelijk Reglement in te sturen naar de K.N.Z.B. Uit de notulen van de vergadering van 1 maart 1936 valt op te maken dat op aanwijzing van de K.N.Z.B. nog enkele artikelen aan zowel de Statuten als aan het Huishoudelijk Reglement werden toegevoegd.

Resumé
De Sportclub Frissche Morgen werd opgericht op 1 september 1935 en sloot zich aan bij:

• de Koninklijke Nederlandse Zwembond;
• de Kring Noordelijk Noord-Holland.

Situatie omstreeks 1936
Beide verenigingen hadden elke een clubgebouw dat in de zomermaanden werden opgebouwd op de dijk aan het Marsdiep in Den Helder en die ’s winters in de zogenaamde winteropslag gingen.

1940 – 1945
De oorlogsjaren waren van grote invloed op de twee zwemverenigingen in Den Helder. Er werden gedurende de oorlogsjaren wel zwemwedstrijden en waterpolowedstrijden gehouden maar in de loop van de oorlogsjaren werd het steeds moeilijker om voldoende mensen beschikbaar te hebben.

Zo schreef een van de leden Henny Wildenberg 1944: “Op 1 augustus 1943 hadden we nog goed geslaagde wedstrijden in Wieringerwaard. 5 augustus dook ik onder. Het aantal leden van de “Frissche Morgen” daalde sterk door het verplichte werken in Duitsland en door onderduiken. Het waren Jan Plooij en Jan Jansen die in het moeilijke jaar 1944 de kleuren van onze vereniging hoog hebben gehouden”.

In 1945 schreef Henny Wildenberg: “Na de bevrijding werd de balans opgemaakt. Er waren nog 7 leden t.w. Jan Baarda, Arie Zuurmond, Jan Plooij, Gerard Kruisdijk, Gertje v.d. Berg, Henny Wildenberg. Jan Jansen was vertrokken. Dit aantal steeg spoedig tot 11 en vormde de basis waarop wij verder zijn gaan bouwen”.

Situatie voorjaar 1946
Voor het Waterpolo en het Wedstrijdzwemmen van de sportclub Frissche Morgen en de Helderse Zwemvereniging Marsdiep hadden de oorlogsjaren ernstige gevolgen gehad.

Toen in 1946 de balans werd opgemaakt bleek dat HZV nauwelijks nog leden had voor de beoefening van Waterpolo en Wedstrijdzwemmen en ook sportclub Frissche Morgen had deze problemen. Daarnaast waren in de oorlogsjaren de clubgebouwen van deze verenigingen grotendeels verdwenen. In de oorlogsjaren ’40 – ’45 konden deze gebouwtjes niet worden gebruikt (verbod van de bezetter om op de dijk (deeluitmakende van de Atlanticwal) deze gebouwtjes neer te zetten).

 
foto Zwembad aan de dijk.

Gedurende de oorlogsjaren hadden beide (houten) gebouwen in opslag gelegen en waren zij grotendeels weggehaald om te worden opgestookt in kachels. Een exacte datum staat nergens vermeld maar ergens in het voorjaar van 1946 besloten de overgebleven leden van de beide zwemverenigingen (die Waterpolo en Wedstrijdzwemmen beoefenden) samen verder te gaan.

De naam van de Sportclub Frisse Morgen werd omgedoopt in de “Helderse Bruinvissen”. De HZV bleef bestaan als zwemvereniging maar deed niet langer meer aan Waterpolo en Wedstrijdzwemmen. Zij kregen de naam: HZV Marsdiep. In de Schager Courant van 23 juli 1946 wordt voor het eerst vermelding gemaakt van: “De Bruinvissen uit Den Helder” in een verslag van gehouden zwemwedstrijden in zwembad de Schager Wiel in Schagen.

Verder in dit stuk zal dan ook niet meer worden ingegaan op de voortgang van HZV Marsdiep. Belangrijk is echter wel om de weten dat de naam: “Bruinvissen” is ontstaan binnen HZV. Verder is belangrijk om te weten dat in 1946 er dus sprake is van een zwemvereniging de Helderse Bruinvissen voortgekomen uit sportclub Frissche Morgen opgericht op 1 september 1935.

SPORTVERENIGING DE HELDERSE BRUINVISSEN
Jaren ‘50/ ’60: In de jaren hierna was, voornamelijk op het gebied van het Waterpolo, veel samenwerking met de Marine en met de zwemvereniging Oude Veer in Anna Paulowna.

In de wintermaanden mochten de zwemmers voor trainingen gebruik maken van het overdekte Marine zwembad (ook wel Werfbad) en voor de zomermaanden werden er bij enige regelmaat competitie wedstrijden gespeeld in het water van Het Oude Veer (Anna Paulowna) omdat het zeewater dan bijvoorbeeld te koud was of er te hoge golven waren.  Alhoewel veel bekend is over deze periode laat ik dat buiten beschouwing in dit stuk om reden dat dit geen invloed heeft gehad op de oprichtingsdatum en naam van de vereniging.

1970:
In 1970 werd of was begonnen met de bouw van een overdekt zwembad. Dit zwembad werd voltooid en in gebruik genomen in de zomer van 1971.

​
Zwembad de Schots 1972 Interieur.

In de loop van 1970 leek een fusie tussen de zwemverenigingen Oude Veer en de Helderse Bruinvissen of met andere vereniging(en) onafwendbaar. Dit kwam mede door het feit dat deze verenigingen zelf te klein waren geworden om financieel een gezonde toekomst te hebben. Daarnaast betekende samenvoeging dat er teams samengesteld konden worden die aan een hoger niveau aan competities konden deelnemen, kortom een sportieve vooruitgang. Verder was het zo dat de zelfstandige vereniging niet konden gaan voldoen aan de gevraagde badhuur van het nieuw gebouwde zwembad.

In krantenberichten van oktober 1970 wordt melding gemaakt van een mogelijke fusie tussen de Zwem- en Waterpolovereniging Oude Veer en Zwemvereniging de Helderse Bruinvissen.

Deze fusie had tot doel om te komen tot een (1) zwemvereniging die qua ledental groot genoeg was om sportief en financieel een gezonde toekomst te hebben. De besturen van deze verenigingen kwamen echter niet tot een overeenstemming. De verstandhouding tussen besturen en leden van beide verenigingen werd slecht waardoor ook de samenwerking die er tot dan toe was geweest stokte. Prominente waterpololeden stapten in die periode over van de Helderse Bruinvissen naar Oude Veer. In periode ging de zwemvereniging Oude Veer een fusie aan met de Helderse Atletiek Vereniging (H.A.V.) waarna deze (fusie-)vereniging de naam HAV-Oude Veer kreeg. Officieel werd deze fusie van kracht op 1 januari 1971.

1971
In april 1971 kwamen de Helderse Bruinvissen toch weer in gesprek met de vereniging HAV-Ouder Veer. Deze laatste vereniging had het streven om een zo groot mogelijke vereniging te worden met vele takken van sport. Zij hadden toen bijvoorbeeld al de afdelingen: Atletiek, Basketball, Volleybal, Handboogschieten enz.

Deze vereniging was op dat moment de laatste twee jaar gegroeid van 250 naar 1000 leden. Op of omstreeks 27 april 1971 kreeg het bestuur van de zwem- en waterpolovereniging de Helderse Bruinvissen van de leden mandaat om de besprekingen met het bestuur van HAV-Oude Veer voort te zetten en toe te werken naar een fusie. Uiteindelijk kwam deze fusie tot stand. Hoewel de krantenberichten uit die tijd spreken van een fusie kan eerder worden gezegd dat de Helderse Bruinvissen opgingen in de combivereniging HAV-Oude Veer.

1 juni 1971
Op 1 juni 1971 ging de Helderse Bruinvissen officieel op in de combinatievereniging HAV-oude Veer. Vanaf dat moment ontstond binnen de vereniging HAV-Oude Veer een zodanig grote Waterpoloafdeling (lees zwemafdeling) dat werd besloten om hiervoor een zelfstandig bestuur te vormen.

Naamswijziging 1 september 1972
Op 1 september 1972 veranderde de combivereniging HAV-Oude Veer zijn naam. Ingaande die datum werd de naam gewijzigd in: Sport Vereniging Noordkop. Een en ander werd opgenomen in statuten welke werden vastgesteld bij gewijzigd Koninklijk Besluit d.d. 4 maart 1972 (nr. 170).

Bij de KNZB werd de verenigingsnaam geregistreerd
Sport Vereniging Noordkop afd. Zwemmen-Waterpolo-Schoonspringen. Dit gebeurde eind maart 1973. De reden van deze (late) wijziging, na de naamsverandering op 1 september 1972, was gelegen in het feit dat de statuten en reglement aangepast dienden te worden.

1981
In de tweede helft van de jaren zeventig ontstonden er scheuren in de Sport Vereniging Noordkop. De Reddingsbrigade was de eerste afdeling die uit de combivereniging trad en verder ging als zelfstandige vereniging. Reden van het uiteenvallen van de combivereniging waren de onoverbrugbare verschillen in de ambities tussen met name de afdelingen Basketball en tafeltennis en het Hoofdbestuur.

Deze laatste afdelingen wilden zich verder ontwikkelen tot een professionele topsport organisaties waarbij zaken zoals sponsornamen als verenigingsnaam niet mogelijk waren in de dan bestaande combivereniging Sportvereniging Noordkop.

Op 1 januari 1981 werd besloten om de Sport Vereniging Noordkop te ontbinden waarbij de afdelingen als zelfstandige verenigingen verder gingen. Vanaf die datum ging de zwemafdeling van de Sport Vereniging Noordkop verder als zelfstandige zwemvereniging onder de naam: Sport Vereniging Noordkop afd. Watersporten. Een tweede vereniging die zelfstandig verder ging maar de naam bleef behouden was: Sport Vereniging Noordkop afd. Atletiek.

Statuten
De thans geldende statuten voor onze vereniging stellen met betrekking tot naam en oprichting het volgende:

Artikel 1:
1. De vereniging draagt de naam: Sport Vereniging Noordkop, afdeling Watersporten.

2. Zij heeft haar zetel in de gemeente Den Helder.

Artikel 2:
De vereniging, welke is opgericht op 1 januari 1981, is de voortzetting van de afdeling schoonspringen, waterpolo en zwemmen van de Sportvereniging Noordkop-Omnivereniging vanaf 1 januari 1981 voorheen genaamd Helderse Atletiekvereniging, destijds opgericht op 14 november 1936 en erkend enz enz…………

Gehanteerde oprichtingsdatum
Tot nu toe werd in onze vereniging de oprichtingsdatum 01 juni 1971 voor onze zwemvereniging gehanteerd en zo vierden wij in 1996 ons 25-jarig jubileum en kregen hiertoe van de KNZB een bronzen legpenning uitgereikt.

Als uitgangspunt werd de datum van het opgaan van de sportclub de Helderse Bruinvissen in de combivereniging HAV-Oude Veer genomen.

Dit is juridisch juist.